Cerebral Palsy ve Ehliyet

                Cerebral Palsy ile yaşıyorum ve ehliyetim yok. Yok; çünkü teknoloji, benim gibi elini ve ayağını az kullananlar için bir araç üretemedi henüz… Şimdilik akülü sandalye ile yola revan olmaktayım.

                Artık herkesin bilmesi gerektiği gibi Cerebral Palsy, her bir bireyde farklı şekilde sonuçlar doğuran fiziksel bir durumdur. Hiç hareket edemeyenden, sorunsuz yürüyebilene; iki elini de kullanamayandan, ikisini de -bazen yalnız birini- kullanabilene; mental sorunları olandan, ortalama zekânın üstünde olana; konuşmada ciddi problem yaşayandan bir spiker kadar düzgün konuşana kadar oldukça geniş bir yelpaze… Bununla beraber, saydığımız durumların farklı derecelerde, sayısız kombinasyonu da söz konusu… En özet haliyle konu Cerebral Palsy olunca, birtakım kararların tek kalemde kestirip atılarak verilmesi, yargıya varılması mümkün değildir.

                “Cerebral Palsy’liler otomobil kullanamaz” bu açıdan bakıldığında önemli bir yanlış varsayımdır. Hâlihazırda yurtiçinde ve yurtdışında ehliyetini almış, araç kullanabilen Cerebral Palsy’li bireyler vardır.

                Yeni trafik kanununa göre, özel tertibatlı araç kullanan engelli bireylere de artık “H” sınıfı ehliyet değil kullandığı araca göre ehliyet verileceğini hepiniz duymuşsunuzdur.  Peki, halen “H” sınıfı ehliyeti olanlar ne yapacak? “H” sınıfı ehliyeti olanlar bu sürücü belgelerini engellinin kullanmaya yetkili olduğu araç cinsine göre “A” veya “B” sınıfı sürücü belgesi ile değiştirecekler. Buraya kadar sorun yok…

                Peki, sorun ne? Hemen anlatalım.

                H sınıfı ehliyeti olan, araç kullanan Cerebral Palsy’li insanlarımız her normal vatandaş gibi bu süreçte ehliyetlerini değiştirmek için müracaat ettiklerinde halen araç kullandıkları halde, sağlık raporuna takılıp “ehliyet alabileceklerine dair” rapor alamamak bir yana, mevcut ehliyetleri de süreç itibari ile ellerinden alınmaktadır. Kısaca tam da “Cerebral Palsy’lisin dediler, ehliyet vermediler” durumu söz konusu…

                Başta da belirttiğim gibi Cerebral Palsy, bireyden bireye ciddi farklarla ortaya çıkan fiziksel bir engel türüdür. Böylesi bir engel türünü yaşayan bireylere, toptancı anlayışla “araç kullanamaz” yaftası yapıştırmanın yanlışlığı ile beraber, halen kullanılmakta olan bir hakkın bireyin elinden alınmasının hiçbir akla ve hukuka uygun gerekçesi olamaz diye düşünüyorum.

                Bununla beraber, ben mesela tekerlekli sandalye kullanıcısı Cerebral Palsy’li bir bireyim. Ulaşımımı kısaca “hayata erişimimi” akülü tekerlekli sandalyemle sağlıyor, evime 1 kilometre mesafedeki işime gidip geliyorum. Böyle gideceği yere akülü sandalyesiyle giden sayısız tekerlekli sandalye kullanıcısı arkadaşım gibi… Bunu yaparken de ne yazık ki ülkemizde şehircilik çoğu şey gibi yerlerde süründüğünden kaldırımlar nizami genişlikte ve uygun rampalı olmadığı, hatta çoğu yerde kaldırım dahi olmadığı için yolu kullanmak mecburiyetinde kalıyoruz.

                Teknoloji hızla gelişiyor. Bugün tek bir çubukla kullanabildiğimiz tekerlekli sandalyelerin yerini aynı şekilde kullanılabilen otomobiller alınca elektrikle çalışan tüm araçlara da ehliyet şartı mı getireceksiniz?

                Bugün çıkardıkları kanunla gerek yurtiçinden gerekse yurtdışından aldıkları ehliyetleri ile araç kullanan Cerebral Palsy’lilerin elinden ehliyetini alan zihniyet, ileriki zamanlarda “tüm elektrikli araç kullanımına” önce “ehliyet zorunluluğu” getirip tekerlekli sandalye kullanıcısı Cerebral Palsy’lilere ehliyet vermeyerek akülü sandalyeyle trafikte olmayı yasaklar mı?

                Komik mi? Evet komik… En az, fiilen otomobil kullanan Cerebral Palsy’linin ehliyetinin elinden alınması kadar…